Windows

Beginner:

ကၽြန္ေတာ္တို႕သိျပီးသား ၀င္းဒိုး(Window)ဆိုတာ ျပဴတင္းေပါက္ပါ။ အိုင္တီနယ္ပယ္မွာ Window ဆိုတာကြန္ပ်ဳတာ ေပၚမွာ ျမင္ေနရတဲ့ ေလးေထာင့္ပံုရွိတဲ့ ေနရာအစိတ္အပိုင္း တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္.. သူ႔ထဲမွာ ကြန္ပ်ဳတာမွာရွိတဲ့ စနစ္ေတြက ေဖာ္ျပ ေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အသံုးျပဳသူေတြ ျမင္ရေအာင္ ေဖာ္ျပထားေလ့ ရွိပါတယ္ ...
သူ႕အထဲကို ထည့္သြင္း လာမယ့္ အခ်က္အလက္ ေတြကို လက္ခံႏိုင္သလို အခ်က္အလက္ ေတြကိုလည္း ျပန္လည္ ေဖာ္ျပ ေပးပါတယ္... ေလးေထာင့္ပံုရွိတဲ့ Window ေတြကို ကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳျပီး ကြန္ပ်ဳတာ ကို ေမာင္းႏွင္ လည္ပတ္ ေပးတဲ့ စနစ္ေတြအားလံုးကို ျခံဳျပီး "၀င္းဒိုးမ်ားျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေသာ စနစ္ (Windowing System)" ရယ္လို႕ ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္...
ကြန္ပ်ဳတာ အသံုး ျပဳသူ တစ္ဦးအေနနဲ႕ Window ေတြကို ကိုင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ၾကားက ဆက္သြယ္ ေပးေနတဲ့ အဓိက အရာ ကေတာ့ ေမာက္စ္ (Mouse) ျဖစ္ပါတယ္ ...

MoreDetails:

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Window လို႔ေျပာလိုက္တာနဲ႔ မိုကၠရိုေဆာ့ဖ္က ထုတ္တဲ့ Windows OS လို႔ပဲ အသိမ်ားၾကပါတယ္ ... တကယ္ေတာ့ ဒီလိုစိတ္ကူးကို စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့သူေတြကေတာ့ စတန္းဖို႔ သုေတသနသိပၸံ (SRI International) က Douglas Engelbart ဦးေဆာင္တဲ့ ပညာရွင္အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္.. သူတို႕ရဲ႕ စနစ္မွာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ထပ္မေနတဲ့ အုတ္စီသလို စီထား (Tile) တဲ့ ၀င္းဒိုးေတြကို အသံုးျပဳ ခဲ့ပါတယ္.. အဲဒီစနစ္ကို ဆက္လက္ျပီး တိုးခ်ဲ႕ တီထြင္ခဲ့ သူေတြကေတာ့ PARC (Xerox ေကာ္ပိုေရးရွင္းရဲ႕ Palo Alto သုေတသန ဌာန) မွ Alan Kay ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီအဖြဲ႔ကေတာ့ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုထပ္ေနတဲ့ ၀င္းဒိုးစနစ္ကို အသံုးျပဳခဲ့ျပီး၊ ဒီလို ထပ္ေနတဲ့စနစ္ဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုမို တြင္က်ယ္စြာ အသံုးမ်ားလာတဲ့ စနစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္..

Advanced & Reference:

*.Windows ေတြကို ကြန္ပ်ဳတာရဲ႕ Desktop ေပၚမွာျမင္ေတြ႕ရတဲ့ အခါ အျပင္မွာ ျမင္ေတြ႔ ေနၾကရတဲ့ စာရြက္ေတြ၊ စာအုပ္ ေတြလို အလ်ားႏွစ္ဘက္ရွိတဲ့အရာ မ်ားအတိုင္း ျမင္ေတြ႕ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္... ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အလုပ္စားပြဲေပၚက စာအုပ္ ေတြကို ျမင္ေနရ သလိုပဲ ျဖစ္ပါတယ္...

*.၀င္းဒိုးကို တိုက္ရိုက္ အဓိပၸါယ္ ျပန္လိုက္တဲ့ အခါ "ျပဴတင္းေပါက္" ပါ...
*.ကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္းႏွီးေနျပီးသား ဒီျပဴတင္းေပါက္ အေၾကာင္းကို အခုထက္ပိုျပီး ထဲထဲ ၀င္၀င္ ေလ့လာ ၾကည့္လိုက္မယ္ ဆိုရင္-

၁) အမ်ားစုသည္ ေလးေထာင့္ပံု ရွိသည္။
၂) လိုအပ္သလို ဖြင့္/ပိတ္ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။
၃) ဖြင့္ထားေသာ အခ်ိန္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ ေနရာ၏ အျခားတစ္ဖက္တြင္ ရွိေနေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ျမင္ကြင္းမ်ား၊ တနည္းအားျဖင့္ သတင္း အခ်က္ အလက္မ်ားကို က်န္အျခား တစ္ဖက္ရွိ ၾကည့္ရႈေနသူမ်ား ျမင္ရေစသည္။
၄) အလံုပိတ္ထားေသာ (ျပဴတင္းေပါက္ မရွိေသာ) အခန္းထဲတြင္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ အက်ဳိးေက်းဇူး မရရွိႏိုင္။

*.ကြန္ပ်ဳတာထဲက ၀င္းဒိုးေတြဟာလည္း အျပင္က ျပဴတင္းေပါက္ေတြနဲ႔ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြအားလံုး အတူတူပါပဲ။
*.ေဆာဖ့္၀ဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ထပ္တိုးလာတဲ့ အခ်က္ေတြ ကေတာ့-

၅) သက္ဆိုင္ရာ ေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ား၊ အင္တာနက္ေနရာမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳထားေသာ ၀င္းဒိုးမ်ား အလိုက္ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို တစ္ခုခ်င္းစီတြင္ သီးျခား ေဖာ္ျပ ေပးႏိုင္ျခင္း
၆) အရြယ္အစား အၾကီးအေသး စိတ္ၾကိဳက္ ေျပာင္းႏိုင္ျခင္း (Size)
၇) ေနရာ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ျခင္း (Move)
ဂ) ကြယ္ေဖ်ာက္ထားႏိုင္ျခင္း (Hidden)
၉) အၾကီးဆံုးအရြယ္အစား ၊ အသးဆံုးအရြယ္အစား ၊ မူလအရြယ္အစား မ်ားသို႕ စိတ္ၾကိဳက္ ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲ ထားရွိႏိုင္ျခင္း။
၁၀) တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ထပ္လ်က္ ရွိေနသည့္ အခါတြင္ အေပၚဘက္ အက်ဆံုး ၀င္းဒိုးတြင္သာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား အားလံုးကို ေတြ႕ျမင္ရျခင္း
၁၁) သက္ဆိုင္ရာ ၀င္းဒိုးမ်ားျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေသာစနစ္ (Windowing System) အလိုက္ ထည့္သြင္း ထားေသာ အျခားအခ်က္မ်ား

*.ကြန္ပ်ဳတာေတြရဲ႕ ေမာင္းႏွင္စနစ္ (OS) အမ်ဳိးအစားေတြဟာ Mac OS X, Windows, Linux စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျခားနားေနတာနဲ႔ အမွ် သံုးထားတဲ့ ၀င္းဒိုးစနစ္ေတြဟာ အျမင္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ အနည္းငယ္စီ ျခားနား ကြဲျပားသြားၾကမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားခဲ့တဲ့ အေျခခံ အခ်က္အလက္ မ်ားကေတာ့ အတူတူ ျဖစ္ေနမွာပါပဲ
*.၀င္းဒိုးအုပ္စုထဲမွာ ပါရွိတဲ့ အျခားအရာေတြကေတာ့ ...

၁) Application windows - ေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ျပ ေပးသည္။
၂) Document windows - အလုပ္လုပ္ေန၊ အသံုးျပဳေနသည့္ စာရြက္စာတမ္း (Document) မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ျပသည္။
၃) Palette windows - ပြင့္လာေသာအခါ အျခားေသာ ေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ား၏ အေပၚတြင္ ေနရာအျမဲယူေလ့ရွိျပီး (Float) သက္ဆိုင္ရာ ေဆာ့ဖ္၀ဲ အတြက္ အခ်က္အလက္မ်ားကို လက္ခံျဖည့္သြင္းေပးျခင္း၊ အေထာက္အကူ ကိရိယာ (Tools) မ်ား ျဖည့္ဆည္း ေပးျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။
၄) Dialog boxes - အသံုးျပဳေနသူအတြက္ လိုအပ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ေဖာ္ျပေပးျခင္းႏွင့္ အခ်က္ အလက္မ်ား ေတာင္းခံျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ေပးသည္။
၅) Inspectors - အရာတစ္ခုခု အတြက္ သီးျခား ဖန္တီးထားေသာ Properties ၀င္းဒိုးကဲ့သို႕ေသာ ၀င္းဒိုးမ်ား။
၆) Dashboard windows - အထူးကိစၥမ်ား အတြက္ သီးသန္႕ ဖန္တီးအသံုးျပဳထားေသာ ၀င္းဒိုးမ်ား။

References:
-define:mouse, OS in Google Search
-Wiki:SRI International, Douglas Engelbart, Alan Kay
-Books & Websites shown in Reference Section

ျမန္မာ ညီအကို ေမာင္ႏွမ်ားႏွင့္
အိုင္တီနည္းပညာမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ထက္ပို၍
လြယ္ကူလ်င္ျမန္ ျပည့္စံုစြာ ေလ့လာ လိုသူ အနာဂါတ္ ျမန္မာ့ မ်ဳိးဆက္မ်ား အတြက္ ရည္ရြယ္ပါသည္ ...
ေဆြးေႏြး အၾကံျပဳခ်က္မ်ား အားလံုးႏွင့္ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္လိုေသာ အခ်က္ အလက္မ်ားကို Comment မွတဆင့္ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြး ေပးသြား ႏိုင္ပါေၾကာင္း ဖိတ္ေခၚပါသည္ ခင္ဗ်ား...